Kalp krizi, dünyada ve Türkiye'de en sık görülen ölüm nedenleri arasında yer alıyor. Kalp damar hastalıkları çeşitli nedenlere bağlı olarak ortaya çıkabiliyor ve yılda 18,6 milyondan fazla kişinin ölümüne neden olabiliyor. Kardiyoloji uzmanları sabah saatlerinde kalp krizi riskinin daha çok arttığını söylüyor. Sabahları herkesin yaptığı bazı hatalar kalp krizi riskini artırıyor.
Dünyada yaklaşık 300 milyondan fazla kalp hastası bulunuyor, 2 milyardan fazla kişi ise kalp hastalığı riski taşıyor. Kalp damar hastalıkları, yılda 18,6 milyondan fazla kişinin ölümüne neden oluyor.Dünyada kalp damar hastalıklarına bağlı ölümlerin üçte biri 70 yaş altında yaşanıyor, bu ölümlerin yüzde 85'i, kalp krizi ve inmeye bağlı oluşuyor.
Genellikle ani olarak gelişen kalp krinin pek çok belirtisi de olabilir. Uzmanlara göre en ölümcül kalp krizi sabah saatlerinde yaşanıyor. Veriler, sabah saatlerinde kalp krizi geçirme olasılığının akşam saatlerine göre en az üç kat daha fazla olduğunu ortaya koymaktadır. Ayrıca, vardiyalı iş miyokard enfarktüsü riskini artıran bir etmen olarak tespit edilmiştir.
Kalp krizinin en yaygın belirtisi göğüste ağrı, baskı ve sıkışmadır. Nefes almayı güçleştiren nefes darlığı Kalp krizi anında çene, sırt, boyun ve mide gibi vücut bölgelerine yayılan ağrı Sol kolda hissedilen ağrı ve uyuşma Midede yanma ve hazımsızlık Mide bulantısı ve baş dönmesi Soğuk terleme Aşırı yorgun hissetme
Koroner arter spazmı Yüksek tansiyon Kolesterol yüksekliği Diyabet Nadir görülen tıbbi durumlar Travmalar Obezite Elektrolit dengesizliği Kan damarlarında yırtık Sigara ve uyuşturucu kullanımı Hipoksi (kandaki oksijen eksikliği) 45 yaş ve üzeri olmak Genetik faktör Fiziksel aktivite yetersizliği Stres Sağlıksız beslenme
Harvard Tıp Okulu'nda yapılan bir çalışmada, araştırmacılar sabahları kalp krizi geçirmenin yüzde 20 daha fazla kalp dokusu ölümüyle ilişkili olduğunu buldular. Heart dergisinde yayınlanan 2011 tarihli bir araştırmanın bulguları , sabah altı ile öğlen arasında meydana gelen kalp krizlerinin en ölümcül olduğunu gösteriyor.
Borja Ibanez, "Çalışmamızda, sabah meydana gelen olaylar daha fazla hasarla ilişkilendirildi. Bağlantı tartışmalı olarak oldukça güçlü," dedi. Harvard Tıp Okulu çalışması, sirkadiyen ritimler ile kalp krizi riski arasında güçlü bir bağlantı kuran ilk çalışmalardan biridir. Şimdi, bulguları güçlendiren birçok takip çalışması var.
2020'de Trends in Endocrinology and Metabolism'de yayınlanan bir çalışma, modern yaşam tarzlarının neden olduğu sirkadiyen sistemin bozulmasının kardiyovasküler işlevi olumsuz etkilediğini gösterdi. Sabahları sirkadiyen sistemin kan pıhtılarının parçalanmasını önleyen daha yüksek sayıda PAI-1 hücresi gönderdiğine inanılıyor. Kandaki PAI-1 hücrelerinin seviyesi ne kadar yüksekse, kalp krizine neden olabilecek bir kan pıhtısı oluşturma riski de o kadar fazladır.
Harvard Tıp Okulu araştırması, sabah altı ile öğlen arasında kalp krizi geçiren hastaların, günün ilerleyen saatlerinde kalp krizi geçiren hastalara kıyasla daha yüksek PAI-1 hücrelerine sahip olduğunu belirledi.
Profesör Srinath Reddy, bazı alışkanlıkların bu riski artırabileceği konusunda uyarıyor. Bir kişi altta yatan birkaç koroner risk faktörüne sahipse, iyi uyuyamıyorsa, susuz kalıyorsa ve egzersiz yapıyorsa, yırtılmaya neden olabilir ve büyük bir pıhtı oluşumunu tetikleyebilir. Bu nedenle sabahları kalp krizi riskiyle savaşmanın iki yolu vardır. İşin püf noktası, iyi bir gece uykusu çekmek ve sabah egzersizini ertelemektir.
Esnek bir çalışma programına sahip olanların da öğleden sonra egzersiz yapmaları veya sabahları hafif egzersizlere başlamaları önerilir. Yüksek yoğunluklu egzersiz, dolaşım pahasına ani kalp durması veya ölüm riskini akut şekilde artırabilir. Cleveland Clinic, "Kronik doğa sporları eğitimi ve dayanıklılık etkinliklerinde yarışmak kalp hasarına ve ritim bozukluklarına yol açabilir" diyor.
UYARI: Bu makale sadece genel bilgi verme amacıyla yazılmıştır ve doktor tavsiyesi olarak ele alınmaması gerekir. Sağlığınızla ilgili herhangi bir endişeniz varsa doktorunuza danışın.
