Kolorektal kanser, hem dünyada hem de Türkiye'de en yaygın görülen kanser türleri arasında yer alıyor. Eskiden daha çok yaşlıları etkileyen bu hastalık, şimdi 50 yaş altındaki bireylerde de hızla yayılıyor ve ölümcül sonuçlara yol açabiliyor. Geçtiğimiz günlerde yayımlanan bir araştırma ise kolorektal kanser riskini azaltmak için uygulanabilir ve kolay bir çözüm sundu: Kalsiyum tüketimi.
Oxford Üniversitesi tarafından yapılan ve Nature Communications dergisinde yayımlanan araştırma, kadınlarda kalsiyum alımının kolorektal kanser riskini önemli ölçüde azaltabileceğini ortaya koydu.
Bu araştırma, süt ve süt ürünleri gibi hayvansal gıdalarda bulunan kalsiyumun yanı sıra, bitkisel kaynaklardan alınan kalsiyumun da aynı koruyucu etkiye sahip olduğunu gösterdi. Araştırma, sütün kendisinin değil, içeriğindeki kalsiyumun bu riski azalttığı sonucuna vardı.
Araştırma, yaş ortalaması 59 olan 542.000'den fazla kadının 16 yıl süresince toplanan beslenme ve sağlık verileri üzerinden yapıldı. Bu veriler ışığında, günde ekstra 300 miligram kalsiyum tüketmenin kolorektal kanser riskini yüzde 17 oranında azalttığı belirlendi.
Kalsiyum, vücutta kemik sağlığını koruyan bir mineral olarak bilinse de, bu araştırma onun kolorektal kanser riskini azaltmada da önemli bir rol oynadığını gösteriyor.
Kolorektal kanser riskini azaltmada kalsiyumun rolü, safra asitleri ve serbest yağ asitlerine bağlanarak, bu maddelerin kansere yol açıcı etkilerini ortadan kaldırmaya yardımcı olmasında yatıyor. Bu bulgu, kalsiyumun yalnızca kemik sağlığı için değil, aynı zamanda bağırsak sağlığını korumak için de kritik bir mineral olduğunu gösteriyor.
Dünya genelinde her yıl yaklaşık 2 milyon yeni kolorektal kanser vakası kaydediliyor ve bu hastalık, 1 milyon kişiyi kaybetmeye yol açıyor. Türkiye'de de kolorektal kanser, erkeklerde ve kadınlarda üçüncü sırada yer alıyor. 1980'lerden bu yana hastalık oranları 50 yaş üstü bireylerde düşüş göstermiş olsa da, 55 yaş altı vakalarda yıllık yüzde 1-2 artış yaşanması, uzmanları endişelendiriyor.
Kolorektal kanser riski ile beslenme arasındaki ilişki, geçmişte yapılan birçok araştırma ile doğrulandı. Uzmanlar, aşırı işlenmiş gıdalar ve kırmızı etin tüketiminin azaltılmasını, bunun yerine bol miktarda sebze, meyve ve tam tahıllı besinlerin tercih edilmesini öneriyor. Ancak son bulgular, kalsiyum gibi daha spesifik besinlere odaklanarak, riskin azaltılmasında daha hedeflenmiş bir yaklaşım geliştirilebileceğine işaret ediyor.
Oxford Üniversitesi'nin yaptığı araştırma gözleme dayalı olduğu için, katılımcıların beslenme alışkanlıklarına müdahale edilmedi. Bu nedenle kalsiyum alımının kolorektal kanser riskini nasıl etkilediğini daha iyi anlamak için ek araştırmalar yapılması gerektiği vurgulandı.
King's College London'dan beslenme uzmanı Tom Sanders, süt ve süt ürünlerinin tek başına etkilerini incelemenin zor olduğunu belirtirken, Bowel Cancer Vakfı araştırma direktörü Lisa Wilde, bağırsak kanserlerinin yaklaşık yarısının sağlıklı yaşam tarzıyla önlenebileceğine dikkat çekti. Wilde, hayvansal süt ürünleri tüketmeyen bireylerin de bitkisel kaynaklardan kalsiyum alarak bu riski azaltabileceklerini söyledi.
Kalsiyum almak için yalnızca süt ve peynir değil, pek çok farklı besin de tercih edilebilir. İşte kalsiyum zengini bazı besinler:Tohumlar: Susam ve haşhaş gibi tohumlar kalsiyum açısından oldukça zengindir. Örneğin, 1 yemek kaşığı susam 100 miligram, haşhaş ise 127 miligram kalsiyum içeriyor.Peynir Altı Suyu: Sporcuların tercih ettiği peynir altı suyu, kas gelişimi için faydalı olmasının yanı sıra yüksek miktarda kalsiyum da sağlar.
Yeşil Yapraklı Sebzeler: Karalahana ve kıvırcık lahana gibi sebzeler, kalsiyum açısından zengin olup, aynı zamanda oksalat içerdiğinden vücutta kalsiyumun kullanılmasını engelleyebilir.Tofu: Tofu, 120 gramlık bir porsiyonunda 200 miligram kalsiyum barındırır.
Konserve Balık: Konserve sardalye ve somon, pişirme sırasında yumuşamış kılçıkları sayesinde yüksek kalsiyum içerir. İncir: Kuru incir, kuru meyveler arasında en fazla kalsiyumu barındırır ve sadece iki kuru incir, günlük kalsiyum ihtiyacının yüzde 10’unu karşılar.Kolorektal Kanser Riskini Azaltmanın Kolay Yolu Kalsiyum Alımı
Kolorektal kanserin erken evrede önlenebilir olması, yaşam tarzı değişiklikleriyle mümkün olabilir. Günlük kalsiyum alımını artırmak, bu riski önemli ölçüde azaltabilir. Beslenmenizde süt ürünlerinin yanı sıra, kalsiyum açısından zengin alternatifleri de tercih ederek sağlığınızı koruyabilirsiniz.
