İkarus, Yunan mitolojisinin karakterlerinden biridir. Yunan mitolojisindeki, Kekrops, yani Attika’nın kral soyundan gelme olduğu varsayılan Atinalı bir zanaatkar sanatçısı olan Daidalos’un oğludur. Daidalos ilk kez Homer tarafından Ariadne’nin dans yerinin mimarı olarak anlatılır. Daidalos, hem mimar hem heykeltıraş hem de her türlü mekanik araçlar yapan çok yönlü bir yaratıcıdır. En önemli sanat eseri olarak, Eflatun’un Menon adlı diyaloğunda sözü geçen canlı heykelleri gösterilir.
İkarus ve babası Daidalos, Kral Minos’un emriyle kuleye kapatılır. Daidalos ve oğlu İkarus, Theseus’un Labyrinthos’da (labirent) yolunu nasıl bulabileceğini Ariadne’ye anlatarak Minotaurus’un öldürülmesine yardım ettikleri için kral tarafından cezalandırılırlar. Daidalos, kendisi ve oğlu için kapatıldıkları bu kulenin penceresinden kaçmaya yarayacak bal mumu ve kuleye ziyaretlerine gelen kuşların tüyleriyle bir çift kanat yapar. Babası, Ikarus’a uçarken zevkten kaçınması gerektiğini ve uçmanın coşkusuyla güneşe yaklaşmamasını, kanatları nemlendireceğinden denize de yakın uçmaması gerektiğini söyler. İkarus uçabilme özgürlüğü ile babasını dinlemez, güneşe fazla yaklaşınca bal mumu erir ve Ege Denizi’ne düşerek hayatını kaybeder.
Resimde İkarus’un ikincil bir figür olarak yer alması dikkatleri çekerken, resmin sağ alt köşesinde suya çakılırken çizilmesi ve çırpınan bacaklarıyla gülünç bir figür oluşturur. Üzerinde, havada uçuşan birkaç tüy görülür. Konunun diğer ana karakteri olan Daidalos ise resimde yoktur. Brueghel’in tablosunda asıl önem çiftçi, çoban ve balıkçı gibi Ovidius’un anlatımında da yer alan diğer karakterlere verilmiştir.
Deniz kenarındaki balıkçının, ortada yer alan çobanın ve tarlasındaki çiftçinin ortak yanı, İkarus’un düşüşüne hiç ilgi göstermemeleridir. Resmin ön planındaki kılıç ve para çantası “Kılıç ve para iyi ele muhtaçtır.” şeklindeki Flaman deyimini akla getirir. Hemen yanındaki tahıl çuvalı ise “Taşa ekilen tohumdan hiçbir şey bitmez.” deyimini anlatır. Bunlar, İkarus’un yararsız çabasına göndermelerdir. Çalılıklara yarı saklanmış durumdaki ceset ise “Ölen bir adam hiçbir pulluğu durdurmaz.” sözünü betimler.
Çiftçi, çoban ve balıkçı, doğa ile evrenin stoacı yasalarına uygun davranırlar. Keklik bile boğulan İkarus’a bakmaz.
Resim için diğer bir açıklamaysa çiftçinin simyacılığı temsil ettiği yönünde olabilir. Simyacılar, zanaatlerini çiftçilerinkiyle kıyaslardı çünkü metalleri, gelişip üreyebilen organizmalar, yani çiftçilerin ekinleri gibi görürlerdi. Resimde sopasına dayanmış çoban, gençliğinde kardeşi Apollon ile birlikte çobanlık yapmış olan Hermes’i, yani Roma mitolojisindeki adıyla güneşe en yakın gezegene ismi verilen Merkür’ü temsil eder. Tablodaki gemi bir karıştırma kabı, deniz ise cıva (mercury) olabilir. Böylece resimde, cıvayla yapılan zorlu ve uzun deneyler tehlikeli bir deniz yolculuğuna benzetilmektedir. Tabloda güneş dünyanın simya yoluyla yenilenmesini temsil ediyorsa, İkarus da başarısız bir simyacı olacaktır….
İkarus ve babası Daidalos, Kral Minos’un emriyle kuleye kapatılır. Daidalos ve oğlu İkarus, Theseus’un Labyrinthos’da (labirent) yolunu nasıl bulabileceğini Ariadne’ye anlatarak Minotaurus’un öldürülmesine yardım ettikleri için kral tarafından cezalandırılırlar. Daidalos, kendisi ve oğlu için kapatıldıkları bu kulenin penceresinden kaçmaya yarayacak bal mumu ve kuleye ziyaretlerine gelen kuşların tüyleriyle bir çift kanat yapar. Babası, Ikarus’a uçarken zevkten kaçınması gerektiğini ve uçmanın coşkusuyla güneşe yaklaşmamasını, kanatları nemlendireceğinden denize de yakın uçmaması gerektiğini söyler. İkarus uçabilme özgürlüğü ile babasını dinlemez, güneşe fazla yaklaşınca bal mumu erir ve Ege Denizi’ne düşerek hayatını kaybeder.
Resimde İkarus’un ikincil bir figür olarak yer alması dikkatleri çekerken, resmin sağ alt köşesinde suya çakılırken çizilmesi ve çırpınan bacaklarıyla gülünç bir figür oluşturur. Üzerinde, havada uçuşan birkaç tüy görülür. Konunun diğer ana karakteri olan Daidalos ise resimde yoktur. Brueghel’in tablosunda asıl önem çiftçi, çoban ve balıkçı gibi Ovidius’un anlatımında da yer alan diğer karakterlere verilmiştir.
Deniz kenarındaki balıkçının, ortada yer alan çobanın ve tarlasındaki çiftçinin ortak yanı, İkarus’un düşüşüne hiç ilgi göstermemeleridir. Resmin ön planındaki kılıç ve para çantası “Kılıç ve para iyi ele muhtaçtır.” şeklindeki Flaman deyimini akla getirir. Hemen yanındaki tahıl çuvalı ise “Taşa ekilen tohumdan hiçbir şey bitmez.” deyimini anlatır. Bunlar, İkarus’un yararsız çabasına göndermelerdir. Çalılıklara yarı saklanmış durumdaki ceset ise “Ölen bir adam hiçbir pulluğu durdurmaz.” sözünü betimler.
Çiftçi, çoban ve balıkçı, doğa ile evrenin stoacı yasalarına uygun davranırlar. Keklik bile boğulan İkarus’a bakmaz.
Resim için diğer bir açıklamaysa çiftçinin simyacılığı temsil ettiği yönünde olabilir. Simyacılar, zanaatlerini çiftçilerinkiyle kıyaslardı çünkü metalleri, gelişip üreyebilen organizmalar, yani çiftçilerin ekinleri gibi görürlerdi. Resimde sopasına dayanmış çoban, gençliğinde kardeşi Apollon ile birlikte çobanlık yapmış olan Hermes’i, yani Roma mitolojisindeki adıyla güneşe en yakın gezegene ismi verilen Merkür’ü temsil eder. Tablodaki gemi bir karıştırma kabı, deniz ise cıva (mercury) olabilir. Böylece resimde, cıvayla yapılan zorlu ve uzun deneyler tehlikeli bir deniz yolculuğuna benzetilmektedir. Tabloda güneş dünyanın simya yoluyla yenilenmesini temsil ediyorsa, İkarus da başarısız bir simyacı olacaktır….
