Eski Hollanda başbakanı Dries van Agt, eşi Eugenie ile birlikte ötanazi yoluyla yaşamına son verdi. Sosyal medyada da çok konuşulan olay ardından ötanazi terimi ile ilgili araştırmalar başladı. Peki, ötanazi nedir ve hangi ülkelerde yasal?
Ötanazi, bir kişinin veya bir hayvanın yaşamını, yaşamlarının dayanılamayacak durumda olarak algılanması sebebiyle, acısız veya çok az acıtan bir ölümcül enjeksiyon yaparak, yüksek dozda ilaç vererek veya kişiyi yaşam destek ünitesinden ayırarak sonlandırmaktır.
Ötanazi uygulaması, bu üçü dışında farklı formlarda da olabilir; örneğin pasif ötanaziye kişinin tedavi edilebilecek ama ölümcül bir bulaşıcı hastalığının tedavi edilmeyerek kişinin, pasif olarak, ölümüne yol açılması dahildir. Ötanazinin farklı tipleri farklı yasal uygulamalara tabiidir.
AKTİF VE PASİF ÖTANAZİ Temelde aktif ve pasif ötanazi şeklinde uygulanmaktadır. Aktif ötanazide, doğrudan (direkt) uygulama söz konusudur. Öldürücü madde, kurtarıcı tedavi uygulanması imkânsız olan hastaya doğrudan verilir. Pasif ötanazide, dolaylı (indirekt) bir uygulama söz konusu olup, hastayı hayatta tutan makineler kapatılır ya da geçici - kısmi tedaviye yönelik ilaçların verilmesi kesilerek, ağrının giderilmesi dışında bir tedavi uygulanmaz.
ÖTANAZİ YASAL MI?
Pasif ötanazi genelde birçok ülkede, farklı koşullar altında yasalken, aktif ötanazi çoğu ülkede yasaktır. Genellikle ötanazi başlığı altında tartışılan hekim destekli intihar (physician assisted suicide) genel olarak yasa dışı olmakla birlikte, Amerika Birleşik Devletleri'nin Washington, Oregon, Montana ve Vermond eyaletlerinde yasaldır.
TÜRKİYE'DE YASAL DEĞİL
Aktif ötanazi Türkiye'de yasal değildir. Yürürlükte olan 5237 sayılı Türk Ceza Kanunu'na göre, hastaya ötanazi uygulayan fail (hekim), tasarlayarak (taammüden) adam öldürme hükümlerine göre yargılanır ve ağırlaştırılmış müebbet (ömür boyu) hapis cezasıyla cezalandırılır. Bazı ülkelerde ötanazi yasal olmasa da, ötanazi faili cezaya çarptırılmaz.
ÖTENAZİ HANGİ ÜLKELERDE YASAL?
Dünyada ötenazinin yasal olduğu ülkeler Belçika, Hollanda, Lüksemburg. Hollanda, dünyada ötanaziyi yasal hale getiren ilk ülke. Hollanda ve Belçika'da 12 yaşından büyük çocuklar için bile uygulanıyor. Son olarak İspanya da bu ülkeler arasına katıldı. Belçika, Hollanda, Lüksemburg, Kanada, Kolombiya, Avustralya ve Yeni Zelanda'nın ardından ötanazinin yasallaştığı 8. ülke İspanya oldu.
ETİMOLOJİSİ VE ANLAMLARI Fransızca euthanasie veya İngilizce euthanasia "bir kimseyi acı çekmemesi amacıyla öldürme" sözcüğünden alıntıdır. Bu sözcük Eski Yunanca euthanasía "hayırlı ölüm" sözcüğünden alıntıdır. Yunanca sözcük Eski Yunanca "iyi, hayırlı" ve Eski Yunanca thánatos "ölüm" sözcüklerinin bileşiğidir.
